Các Ecopark "giải bài toán" đô thị bền vững trường tồn với thời gian

Cuốn sách "Đô Thị Vị Nhân Sinh" (Cities for People) của Jan Gehl là một tác phẩm kinh điển về quy hoạch đô thị, nhấn mạnh vào việc thiết kế không gian sống lấy con người làm trung tâm. Dưới đây là tóm tắt các luận điểm chính theo mô hình deep thinking model, giúp làm rõ tư duy chiến lược và ứng dụng thực tế của cuốn sách.

𝟏. 𝐕Ấ𝐍 ĐỀ 𝐂Ủ𝐀 ĐÔ 𝐓𝐇Ị 𝐇𝐈Ệ𝐍 ĐẠ𝐈 Phần lớn các thành phố hiện nay phát triển theo hướng phục vụ xe cộ thay vì con người. Đô thị mở rộng nhanh nhưng thiếu quy hoạch bền vững, gây ô nhiễm, tắc nghẽn và suy giảm chất lượng sống. Không gian công cộng bị thu hẹp, con người ngày càng bị đẩy xa khỏi đời sống đô thị đúng nghĩa. :point_right: 𝐁à𝐢 𝐡ọ𝐜: 𝐂ầ𝐧 𝐭𝐡𝐚𝐲 đổ𝐢 𝐜á𝐜𝐡 𝐭𝐢ế𝐩 𝐜ậ𝐧, 𝐥ấ𝐲 𝐜𝐨𝐧 𝐧𝐠ườ𝐢 𝐥à𝐦 𝐭𝐫𝐮𝐧𝐠 𝐭â𝐦 𝐭𝐡𝐚𝐲 𝐯ì ư𝐮 𝐭𝐢ê𝐧 𝐡ạ 𝐭ầ𝐧𝐠 𝐠𝐢𝐚𝐨 𝐭𝐡ô𝐧𝐠 𝐜ơ 𝐠𝐢ớ𝐢.

𝟐. 𝐓𝐑𝐈Ế𝐓 𝐋Ý ĐÔ 𝐓𝐇Ị 𝐕Ị 𝐍𝐇Â𝐍 𝐒𝐈𝐍𝐇 (𝟏) 𝐓𝐡à𝐧𝐡 𝐩𝐡ố 𝐩𝐡ả𝐢 𝐩𝐡ụ𝐜 𝐯ụ 𝐜𝐨𝐧 𝐧𝐠ườ𝐢 Không gian đô thị phải được thiết kế dựa trên cảm nhận và nhu cầu của con người chứ không chỉ dựa vào bản đồ quy hoạch. Cần tạo ra những tuyến phố dễ đi bộ, hấp dẫn, an toàn và kết nối cộng đồng. (𝟐) 𝐐𝐮𝐲 𝐡𝐨ạ𝐜𝐡 𝐝ự𝐚 𝐭𝐫ê𝐧 𝐪𝐮𝐲 𝐦ô 𝐜𝐨𝐧 𝐧𝐠ườ𝐢 Mọi thứ trong thành phố nên được thiết kế theo tầm nhìn, tốc độ di chuyển và cảm giác của con người (thay vì chỉ phục vụ xe hơi). Jan Gehl nhấn mạnh quy luật "5 km/h vs. 60 km/h": Khi thiết kế đô thị theo tốc độ 5 km/h (tốc độ đi bộ), con người có thể trải nghiệm, tương tác và tận hưởng không gian sống. Khi thiết kế theo tốc độ 60 km/h (tốc độ xe hơi), con người chỉ còn là những thực thể di chuyển vội vã, không thể kết nối với không gian xung quanh.

(𝟑) 𝐊𝐡ô𝐧𝐠 𝐠𝐢𝐚𝐧 𝐜ô𝐧𝐠 𝐜ộ𝐧𝐠 𝐥à 𝐭𝐫á𝐢 𝐭𝐢𝐦 𝐜ủ𝐚 đô 𝐭𝐡ị Các quảng trường, công viên, vỉa hè rộng rãi, phố đi bộ chính là nơi khuyến khích sự kết nối giữa con người. Đô thị tốt không chỉ là nơi để ở, mà còn là nơi để gặp gỡ, trao đổi và trải nghiệm. 𝟑. 𝐍𝐆𝐔𝐘Ê𝐍 𝐓Ắ𝐂 𝐓𝐇𝐈Ế𝐓 𝐊Ế ĐÔ 𝐓𝐇Ị 𝐕Ị 𝐍𝐇Â𝐍 𝐒𝐈𝐍𝐇 Gehl đưa ra 3 nguyên tắc cốt lõi: (𝟏) 𝐒ố𝐧𝐠 – 𝐋𝐢𝐯𝐢𝐧𝐠 Đô thị phải cung cấp không gian để con người sống khỏe mạnh, hạnh phúc và bền vững. Thiết kế không gian sống gần gũi với thiên nhiên, giảm căng thẳng, tăng khả năng tái tạo năng lượng. (𝟐) Đ𝐢 𝐥ạ𝐢 – 𝐌𝐨𝐯𝐢𝐧𝐠 Tạo điều kiện thuận lợi cho người đi bộ, xe đạp, phương tiện công cộng. Đường phố phải an toàn, thân thiện và có điểm dừng chân để con người tận hưởng không gian. (𝟑) 𝐆ặ𝐩 𝐠ỡ – 𝐂𝐨𝐧𝐧𝐞𝐜𝐭𝐢𝐧𝐠 Không gian đô thị nên khuyến khích sự giao tiếp giữa con người, tăng tính gắn kết cộng đồng. Tạo nhiều khu vực công cộng, không gian mở và các hoạt động xã hội ngoài trời.

𝟒. 𝐂Á𝐂𝐇 Ứ𝐍𝐆 𝐃Ụ𝐍𝐆 𝐌Ô 𝐇Ì𝐍𝐇 ĐÔ 𝐓𝐇Ị 𝐕Ị 𝐍𝐇Â𝐍 𝐒𝐈𝐍𝐇 (1) Hạn chế xe hơi, mở rộng không gian công cộng Giảm số lượng xe cá nhân trong đô thị, phát triển hệ thống giao thông xanh (xe buýt, tàu điện, xe đạp). Biến các tuyến phố trung tâm thành phố đi bộ hoặc khu vực giao thông chậm. (2) Đầu tư vào vỉa hè, công viên và không gian xanh Vỉa hè không chỉ để đi bộ, mà còn là nơi gặp gỡ, giao lưu, kinh doanh. Cần có nhiều công viên, hồ nước, mảng xanh để cân bằng không gian sống. (3) Phát triển kiến trúc và hạ tầng theo quy mô con người Tòa nhà nên có thiết kế gần gũi, chiều cao hợp lý, không quá đồ sộ và lạnh lẽo. Cửa hàng, quán cà phê, không gian văn hóa cần bố trí hài hòa với khu dân cư. 𝟓. 𝐂Á𝐂 𝐓𝐇À𝐍𝐇 𝐏𝐇Ố ĐÃ 𝐓𝐇À𝐍𝐇 𝐂Ô𝐍𝐆 𝐕Ớ𝐈 𝐌Ô 𝐇Ì𝐍𝐇 𝐍À𝐘 (1) Copenhagen (Đan Mạch) Từng là thành phố ưu tiên xe hơi, nay trở thành thành phố thân thiện với người đi bộ & xe đạp nhất thế giới. Hơn 50% dân số đi làm bằng xe đạp, không gian công cộng chiếm tỷ lệ lớn. (2) Melbourne (Úc) Biến các tuyến phố trung tâm thành phố đi bộ, mở rộng không gian xanh. Sự tham gia của cộng đồng trong quy hoạch đô thị rất cao. (3) New York (Mỹ) – Khu vực Times Square Trước đây là tuyến giao thông đông đúc, sau khi quy hoạch lại thành phố đã biến Times Square thành phố đi bộ, giúp tăng sức hút du lịch và kinh tế. 𝟔. 𝐗Â𝐘 𝐃Ự𝐍𝐆 ĐÔ 𝐓𝐇Ị 𝐂𝐇𝐎 𝐓𝐇Ế 𝐇Ệ 𝐓ƯƠ𝐍𝐆 𝐋𝐀𝐈

Đô thị vị nhân sinh không chỉ giúp cải thiện chất lượng sống, mà còn mang lại giá trị kinh tế, văn hóa và môi trường lâu dài. Mô hình này giúp tạo ra những thành phố đáng sống, giảm ô nhiễm, tăng kết nối cộng đồng và nâng cao hạnh phúc. Mọi quy hoạch đô thị nên bắt đầu từ một câu hỏi quan trọng: “Chúng ta đang xây dựng thành phố cho con người hay cho xe hơi?” :point_right: 𝐓Ư 𝐃𝐔𝐘 Ứ𝐍𝐆 𝐃Ụ𝐍𝐆 𝐕À𝐎 𝐄𝐂𝐎𝐏𝐀𝐑𝐊 Ecopark là một trong những khu đô thị hiếm hoi tại Việt Nam mang trong mình triết lý đô thị vị nhân sinh: Mảng xanh rộng lớn, cân bằng môi trường sống. Đường phố thân thiện với người đi bộ, xe đạp và phương tiện công cộng. Không gian cộng đồng đa dạng, thúc đẩy sự giao lưu và kết nối giữa cư dân. Ecopark không chỉ là nơi để ở, mà còn là nơi để sống và tận hưởng cuộc sống theo cách bền vững nhất. #Nguyenliendung #Titanluxury #Ecopark